Click for the English language version
Click for the French version
Donderdag 13 oktober zijn de resultaten van het eerste SURE Eurodelta onderzoek naar duurzame mobiliteit in het gebied Amsterdam-Brussel-Keulen-Lille in het huis van de Benelux Unie in Brussel gepresenteerd. Er wordt in deze zogenaamde megaregio een flinke groei van de mobiliteit verwacht, en het onderzoek moet overheden in deze landen helpen een gezamenlijke agenda op te stellen. Dat is nodig om samen te kunnen werken aan een duurzame economische ontwikkeling van deze voor Europa zo belangrijke economische zone. Tijdens de bijeenkomst in Brussel gaven verschillende overheden aan gezamenlijk met de uitkomsten aan de slag te willen gaan.
Groei van de mobiliteit
Uit het, via het Europese netwerk ESPON tot stand gekomen, onderzoek is naar voren gekomen dat de mobiliteit in het gebied tussen Amsterdam, Brussel, Keulen en Lille (ook wel de Eurodelta genoemd) tot 2050 flink zal groeien. Zo zal het vervoer van vracht met bijna 60% toenemen, en die van passagiers met 18%. De bijdrage van deze groei aan de uitstoot van CO2, NOx en fijnstof, die al op dit moment een belemmering vormen voor de brede welvaart in de Eurodelta, is enorm. Ook de toename van geluid, met name in de steden, kan een fikse negatieve invloed hebben op de leefbaarheid.
Het onderzoek leverde de volgende inzichten op:
- Inzetten op vervanging van vliegreizen door treinreizen. Voor de ruimtelijke ontwikkeling van de Eurodelta als geheel is met name het intensiever gebruiken van hogesnelheidslijnen van groot belang, vanwege het effect op het personenvervoer en het vliegverkeer. Met het intensiveren van hogesnelheidslijnen kan het personenvervoer via het spoor verdubbelen of meer, ten koste van vliegtuig en auto. De verschuiving van de luchtvaart naar het hogesnelheidsspoor voor korte en middellange afstanden zal bovendien een grote impact hebben op de CO2- en geluidsreductie op en rond de vier relevante luchthavens in de Eurodelta.
- Het implementeren van geharmoniseerde Zero Emission Zones (ZEZs) in alle grote steden (> 100.000 inwoners) in de Eurodelta voor personenauto’s en vrachtauto’s voor 2035 levert een aanzienlijke CO2, NOx en fijnstof– reductie op.
- Overheden moeten zich inspannen om de mogelijkheden van Mobility as a Service (MaaS) te vergroten, bijvoorbeeld door te investeren in digitale en fysieke infrastructuur.
- Verbeteren van landsgrensoverschrijdende treinverbindingen in de Eurodelta tussen België, Frankrijk, Duitsland en Nederland. Dit is van belang voor de economie in de grensregio’s en het wegnemen van de belemmering van landsgrenzen in het dagelijks vervoer tussen de gebieden.
Samenwerking complex, maar nodig
De voorgestelde maatregelen zijn niet zozeer nieuw, maar maken wel concreter zichtbaar wat nodig is aan afstemming over milieuzones of wat internationaal ontwikkeld moet worden voor ticketing bij grensoverstijgend treinreizen. Daarnaast helpen de conclusies het belang te onderstrepen van samenwerking en afstemming tussen overheden én private partijen. Deze is zeer noodzakelijk.
Tijdens de bijeenkomst werd de urgentie van de opgave en de voorgestelde maatregelen door de aanwezige sprekers en gasten herkend en omarmd. Zodoende was er volop ruimte om het te hebben over de implementatie van de maatregelen op Europees, nationaal, regionaal of lokaal niveau. Veel van de aanwezige partijen zijn al met het implementeren van een aantal van de voorgestelde maatregelen bezig.
Initiatieven op dit vlak zijn in een kleine publicatie samengevat. Tijdens de bijeenkomst dag zijn ze ook toegelicht door enkele sprekers. De publicatie is aangeboden aan Frans Weekers (adjunct secretaris-generaal Benelux Unie), die aangaf het rapport in te gaan brengen in zijn eigen werkgroepen van milieuzones en MaaS. Ook beloofde hij om zich in te spannen om samen met Duitsland en Frankrijk het internationale spoor weer op de agenda van de Benelux Unie te zetten.
Het is van belang dat nationale, regionale en lokale sprekers goed ondersteund gaan worden bij hun implementatie van de resultaten van het onderzoek en elkaar opzoeken. Het SURE-Eurodelta secretariaat zal de komende tijd de resultaten van het rapport verder onder de aandacht brengen bij verschillende overheden, de lopende initiatieven rond de Green Deal van de EU en de nationale mobiliteitsplannen. De bijeenkomst ademde daadkracht uit, nu is het tijd om volgende stappen te zetten. De tijd dringt.
Zie hier meer informatie over de dag
- Zie hier het policy paper van het rapport met een link naar het overall rapport (PDF download)
- Zie hier het boekje met interviews van een aantal sprekers (PDF download)
- Zie hier het verslag van de conferentie: coming soon
- Zie hier het programma van de dag: https://stise-meeting.pzh-events.nl/
Zie hier wat verschillende sprekers als belangrijkste vervolgstappen zeggen